Fängelse ***

Regie: Ingmar Bergman (1949)

De vroege film ‘Prison’ van Ingmar Bergman is een film in een film en het geheel speelt zich voor een deel af op een filmset waarbij de regisseur op die set vermoedelijk raakvlakken kent met de jonge Bergman zelf. Belichting en een spel met licht en donkerte is een van Bergman’s meest kenmerkende elementen en ook deze film al is bijzonder belicht. Hier gaat hij meer voor een grijzig monochroom palet dan voor de diepe contrasterende zwart-wit fotografie die je vaak in zijn latere films ziet maar sfeervol en stijlvol gefilmd is het zeker, terwijl in enkele sublieme momenten al het enorme talent van Bergman doorschemert. Thematisch gezien is de film ultiem Bergman en ik vond het opmerkelijk om te zien dat deze intieme karakterstudie meer gemeen had met de psychologische drama’s waarmee hij vanaf pakweg 1960 furore zou maken dan met zijn symboliekzwangere films van de jaren ’50. De film mist de scherpte, focus of emotionele diepgang van zijn echt grote werken en het is duidelijk een film van iemand die zijn stijl aan het perfectioneren. Zo is er bijvoorbeeld een memorabele droomsequentie, misschien wel de mooiste scène uit de film, maar ik vond hem een beetje uit de toon vallen, je verwacht zo’n moment eerder in een Buñuel film of zo. ‘Fängelse’ is zeker interessant voor mensen die de ontwikkeling van Ingmar Bergman willen gadeslaan en het bevat reeds flarden van genialiteit, maar zijn echt grote films zijn beter en vooral sfeervaster.