The Servant ****1/2

Regie: Joseph Losey (1963)

Deze film was mijn introductie in het werk van Joseph Losey, die blijkbaar vermaard is vanwege zijn psychologische drama’s, welke nog wel eens vergeleken worden met de psychologie in de films van Nicolas Roeg. Een intieme karakterstudie als deze is natuurlijk zeer afhankelijk van de acteurs en in Dirk Bogarde (‘Death in Venice’, ‘The Night Porter’) en James Fox (‘Performance’) zit het meer dan snor in deze film, beiden brengen de destijds controversiële homoseksuele ondertoon zeer subtiel naar boven. Het is mijn eerste Losey dus over zijn stijl kan ik nu nog weinig zeggen, behalve dan dat zijn stijlvolle mise-en-scène en camerawerk bijzonder prettig en natuurlijk aanvoelde, met een erg mooi belichte zwart-wit fotografie. Wat me erg opviel was een bijzonder gebruik van voorgrond/achtergrond waarmee Losey voor mij de psychologische spanning tussen de personages visueel benadrukt, een beetje zoals Antonioni. Al direct vanaf het begin stond de film mij aan, iets wat je met sommige films hebt en ik werd nergens teleurgesteld. Soms spookte John Schlesinger’s bijzondere ‘Darling’ (1965) door mijn hoofd, ook al heeft dat meer te maken vermoedelijk met het feit dat Dirk Bogarde in beide films speelt, het beiden wat onbekendere Britse films zijn uit dezelfde periode en met een zelfde psychologische inslag en het feit dat ik beide films meteen in mijn armen sloot dan met stilistische overeenkomsten, hoewel ook in Losey soms experimentele touches doorschemeren net zoals in het werk van Britse tijdgenoten als Schlesinger en Tony Richardson. Als het ijzersterke ‘The Servant’ enige maatstaf is voor de rest van Losey’s werk dan heb ik het gevoel nog heel veel moois te kunnen gaan ontdekken in wat ik als een broeierig en zeer persoonlijk oeuvre verwacht. Iemand tips?