Anders als die Andern ****

Regie: Richard Oswald (1919)

Deze film staat te boek als een van de eerste (of de eerste) films ooit die openlijk homoseksualiteit als onderwerp had. De film was onderdeel van een serie films gericht op seksuele verlichting, films met een duidelijk serieus doel dus maar wel verpakt als fictiefilm. Uiteraard werd de film direct verbannen ten tijde van zijn release omdat homoseksualiteit destijds simpelweg verboden was in Duitsland in de naam van Paragraph 175 (de documentaire met de gelijknamige titel over de behandeling van homoseksuelen in concentratiekampen is overigens ook verplichte kost). Later werd de film verbrand door de nazi’s waardoor de film jarenlang als verloren werd beschouwd, maar nu is de film uit de dood herrezen als het ware dankzij een combinatie van overlevende filmfragmenten, foto’s en tussentitels. ‘Anders als die Andern’ mag dan filmtechnisch gezien weinig bijzonders zijn voor een silent uit deze tijd, op alle andere fronten is het een indrukwekkende film. Het is natuurlijk een wat merkwaardige filmervaring aangezien grote delen van de film verloren zijn, maar toch werd ik zeer gegrepen door het verhaal, vermoedelijk ook omdat ik me zeer kon herkennen in de problematiek en ik me nauwelijks kan voorstellen hoe zo’n leven verstoten door de maatschappij geweest moet zijn. Maar naast een baanbrekende en dappere film is dit ook een sociologisch en seksuologisch document, een kijkje in een wereld die anders voor de meeste mensen gesloten zou zijn gebleven, zowel toen als nu. Ik ben in ieder geval erg blij dat ik dit historische document aan mijn DVD collectie heb kunnen toevoegen. En niemand minder dan Conrad Veidt, die we natuurlijk allemaal kennen uit ‘Casablanca’ speelt de hoofdrol!