Bigger than Life *****

Regie: Nicholas Ray (1956)

Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: ‘Bigger than Life’ is een meesterwerk, misschien wel de allerbeste film van Nicholas Ray, mogelijk nog beter inderdaad dan ‘Rebel Without a Cause’. Opvallend vooral vond ik hoe Ray’s dissectie van de Amerikaanse maatschappij van de jaren ‘50 vandaag de dag nog niets van zijn kracht verloren heeft; de maatschappij mag dan veranderd zijn en daarmee ook de normen en waarden, maar de basale kritiekpunten houden nog steeds akelig goed stand. ‘Bigger than Life’ is de ‘American Beauty’ van de jaren ’50, alleen zelfs nog ietsje sterker dan die moderne klassieker. Ray benut ook hier het brede CinemaScope formaat weer ten volle, net zoals hij dat ook onder meer deed in ‘Rebel’. Denk bijvoorbeeld aan de beroemde scène uit ‘Rebel’ in het begin op het politiebureau als Ray de drie hoofdpersonen die zich in verschillende ruimtes bevinden in hetzelfde shot toont, daarmee vooruitlopend op de relaties die de drie personen later zullen aangaan, een strategie mogelijk gemaakt door CinemaScope. Ook hier worden verschillende personages tegelijkertijd in het kader geplaatst in allerlei configuraties, daarmee de relaties tussen hen benadrukkend en de nieuwe mogelijkheden van het formaat uitbuitend, zeker al omdat de montage binnen scènes hiermee verminderd wordt en er meer een visuele link tussen de personages gelegd kan worden. Dankzij Nick Ray zou je zomaar verliefd kunnen worden op CinemaScope en het betreuren dat het nooit echt doorgebroken is. Naast de CinemaScope gebruikt Ray uiteraard ook weer zijn vaak gekunstelde mise-en-scène (bijvoorbeeld in de belichting, gebruik van kleuren in de kleding, ook al zo’n typische Ray touch) in verder volledig realistische situaties en dat is exact een van de redenen waarom ik zo van Ray’s films hou. Er zijn nog veel elementen uit deze film die de moeite van het bespreken waard zijn, maar daar heb ik momenteel de kracht niet meer voor. Ik ga maar eens slapen en eens kijken hoe deze film er morgenochtend nog uitziet.