Symbiopsychotaxiplasm, Two Takes by William Greaves

Take One (1968) ****

Ik heb niet snel dat ik niet goed weet hoe een film te moeten omschrijven of te duiden, maar deze krijgt het voor elkaar. Het is een soort van pseudo-documentaire/cinema vérité-achtig iets, waarbij een filmploeg gefilmd wordt die een film probeert te filmen en ook nog ergens twee acteurs samen constant een ruziescène spelen. Dit soort zelfbewuste toestanden lopen vaak snel uit op een soort van zelfmasturbatie, maar ik vond hier juist de ontzettend hoge kijkbaarheid ontzettend opvallend: ik had geen idee waar ik precies naar te kijken zat, maar ik vond het mateloos fascinerend om de een of andere vage reden. De momenten waarin de acteurs de scène spelen, deden me sterk denken aan die briljante scène in ‘Mulholland Drive’ waarin Naomi Watts een scène speelt met die oude viezerik: het kijken naar acteurs die binnen een film acteren voor de camera geeft mij altijd een merkwaardig voyeuristisch gevoel, erg leuk. Het is een prachtig document van en tegelijkertijd kritiek op de jaren ’60 counterculture en is opvallend niet gedateerd, wat je vaak ziet met die swinging sixties.

Take 2 ½ (2005) ***1/2

Take 2 ½ verhoudt zich zo ongeveer tot Take One zoals Linklater’s ‘Before Sunset’ zich tot ‘Before Sunrise’ verhoudt en brengt twee van de acteurs uit 1968 weer samen in 2005 en zij spelen zowel zichzelf als wederom een rol. Deze update is mogelijk gemaakt door uitvoerend producenten Steven Soderbergh (wiens ‘Schizopolis’ een zekere verwantschap heeft met ‘Symbiopsychotaxiplasm’) en Steve Buscemi, die zichzelf speelt in de film en een van de cameramensen is die de scènes filmt. Ik had aanvankelijk mijn twijfels, maar toch trok ook deze film me over de streep.

Ik heb geen idee wat een gemiddelde kijker hier van kan maken, maar ik als gevorderde avant-garde hoer vond dit erg aanzienbaar en leuk. Het is een van de gewaagdere maar wat mij betreft interessantere toevoegingen aan de Criterion Collection.