IFFR 2007

Container *

Regie: Lukas Moodysson (2006)

Oh mijn god, wat een verandering heeft Lukas Moodysson toch ondergaan, een soort van transformatie van Jean Renoir in Gaspar Noé. Hij begon zijn carrière met de zonnige films ‘Fucking Amal’ en ‘Tillsammans’, films waarin Moodysson een ongewoon warme en menselijke aanpak liet zien, films waarin de regisseur oprecht leek te voelen voor zijn karakters. ‘Lilya 4-Ever’ was al gedecideerd donkerder van toon, maar door de donkere onweerswolken die het Moodysson universum nu bedekten wist de zon nog duidelijke enkele malen door te breken en voelde hij duidelijk nog mee met zijn hoofdpersonages. In het hoogst experimentele en confronterende ‘Hole in my Heart’ was de schemering al zeer duidelijk ingevallen en had Moodysson zijn humanistische aanpak verruild voor een hoogst negatieve en pessimistische. In ‘Container’ is het complete duisternis en Moodysson zelf ziet het nu ook letterlijk niet meer zitten en lijkt nu definitief de weg kwijt. ‘Hole in My Heart’ kende al vele tegenstanders, maar ik ben er daar absoluut niet een van, want zelfs in al zijn misselijkmakendheid vond ik de film toch nog duidelijk iets hebben: het is allemaal heel extreem, zowel qua stijl als qua boodschap, maar er zit een doel, een logica achter. ‘Container’ bevat compleet niets, het is een volstrekt lege en walgelijke film. Ik was al op mijn hoede, want de film is meen ik op het Filmfestival van Berlijn vorig jaar unaniem uitgeroepen tot slechtste film van het festival. Nu is het bij mij vrijwel systematisch zo dat als iedereen A zegt, ik B zeg, maar in dit geval moet ik een keer met iedereen meegaan: dit is zonder overdrijven een van de meest slechte films die ik ooit gezien heb. De depressieve monologen, de opzettelijk lelijke en groezelige cinematografie, de quasi-diepzinnige kritiek op de maatschappij, het is allemaal even walgelijk, quasi-artistiek en doorzichtig. Ik denk dat het tijd wordt voor Lukas om eens een psychiater te bezoeken en op die manier te proberen van zijn demonen af te komen in plaats van ons lastig vallen met deze troep. Want als hij deze lijn doorzet dan wordt zijn volgende film 90 minuten lang filmen in een graf.

Two Wrenching Departures ***1/2

Regie: Ken Jacobs (2006)

De stijl van Ken Jacobs is eigenlijk altijd hetzelfde: men neme een bestaand stukje film en neemt dat vervolgens genadeloos onder handen door het te loopen, te splicen, vooruit te spoelen, terug te spoelen, vice versa en wat je er allemaal niet mee kan doen. Het resultaat is altijd een visueel bizar intense vertoning waar epilepsiepatiënten verre van moeten blijven. Vroeger deed Jacobs deze bewerkingen altijd live, maar sinds een paar jaar heeft hij besloten dat het ook digitaal aangeleverd kan worden zodat iedereen van deze werken kan genieten (nou ja, genieten…7 mensen liepen weer weg tijdens deze screening, wat op zich niet veel lijkt totdat je bedenkt dat er maar 15 mensen aanwezig waren, exact hetzelfde verhaal als vorig jaar). Jacobs maakte deze film naar aanleiding van de dood van avant-garde gayicoon Jack Smith, een van de meest curieuze mensen uit de filmgeschiedenis wiens underground meesterwerk ‘Flaming Creatures’ vorig jaar nog in Rotterdam vertoond werd. Datzelfde jaar werd er ook een documentaire over Smith vertoond en die docu (waar Ken Jacobs ook aan het woord kwam) was in wezen een soort van ode aan de persoon Jack Smith. Jacobs, jarenlang een goede vriend van Smith, maakte in 1989 deze film (die nu dus gedigitaliseerd is) en bracht daarmee zijn ode aan Jack Smith. Daarvoor gebruikte hij korte films waarin Smith te zien was als hij in karakteristieke pose en kledij over straat liep en die films nam hij vervolgens onder handen en Jacobs weet in al zijn simpelheid (het is feitelijk niets anders dan de man die over straat loopt) een oprechtere en mooiere ode te brengen dan de documentaire ooit kon. Als soundtrack gebruikte Jacobs de Hollywood film ‘The Barbarian’, een favoriete film van Jack Smith, evenals wat klassieke muziek en soms gelukkig ook stilte. Want het is juist tijdens deze stilte dat de visuele ritmes van Jacobs het meest tot hun recht komen. Al met al niet de beste film van Ken Jacobs, maar zeker een zeer interessante, al was het enkel door de aanwezigheid van Jack Smith.