Whity ****1/2

Regie: Rainer Werner Fassbiner (1971)

Rainer Werner Fassbinder maakte tijdens zijn ultrakorte carrière iets meer dan 40 films en in dat gezelschap bevindt zich ook een heuse Western, het relatief onbekende ‘Whity’. Deze uiterst merkwaardige film behoort echter veel meer bekendheid te genieten, want het behoort zonder meer tot Fassbinder’s beste films. De film is gefilmd in Cinemascope op de Spaanse sets waar Sergio Leone zijn Westerns schoot en het was tevens de eerste van de 14 samenwerkingen tussen Fassbinder en DoP Michael Ballhaus (die ook gewerkt heeft met bijvoorbeeld Martin Scorsese en Francis Ford Coppola) en de film doet met zijn lange takes en vele gracieus glijdende camerabewegingen sterk denken aan Max Ophüls, hoewel Fassbinder eigenzinnig genoeg was om ook talloze scènes te schieten vanuit één statisch camerastandpunt. De muziek van vaste Fassbinder componist Peer Raben (ook verantwoordelijk bv. voor Wong’s ‘2046’) is behoorlijk Morriconeesque en geeft het geheel een bijzondere sfeer, zeer versterkt door de aankleding van Kurt Raab. De acteurs bestaan uit de vaste Fassbinder groep, met figuren als Hanna Schygulla, Günther Kaufmann en Ulli Lommel (die de film ook produceerde), terwijl de doorgewinterde B acteur Ron Randell een hoogst opmerkelijke rol neerzet. Het acteerwerk is zeer geïnspireerd door Bertold Brecht en Fassbinder’s eigen Antitheater, met zeer gestileerde en houterige performances, wat de algehele merkwaardigheid van de film enkel versterkt. Het verhaal is een complex melodrama waarin de invloed van Douglas Sirk al langzaam begint door te sijpelen, hoewel de campfactor ook flink is opgeschroefd. Waarom vrijwel iedereen met wit geschminkte gezichten rondwandelt, waarom iemand ineens met een KKK kap rondloopt, waarom twee mannen ineens beginnen te zoenen, waarom scènes zo lang doorgaan zonder dat er iets gebeurt, waarom de hele film is zoals ie is, ik heb allemaal geen idee. Maar ‘Whity’ is gewoon een klein meesterwerk, een visueel bijzonder sterke film met een sterke inhoud en een essentiële Fassbinder film.