Tom, Tom, the Piper’s Son *****

Regie: Ken Jacobs (1969)

Dit is een typisch found-footage werk van Ken Jacobs. Een slapstickfilm uit 1905 wordt door Jacobs flink onder handen genomen: hij knipt en plakt, zoomt in op details en zoomt uit, herhaalt, vertraagt etc. etc. Het gevolg is een visueel stampvolle film, zonder geluid, die feitelijk weinig meer van doen heeft met het oorspronkelijke materiaal en een compleet nieuwe film wordt. Jacobs is een meester in het abstraheren van normale beelden en weet zoals altijd de meest complexe visuele ritmes te creëren, waarbij het verschil tussen licht en donker soms bijna onkijkbare situaties oplevert. En en passant weet Jacobs ook nog eens feilloos bloot te leggen dat alle film natuurlijk maar een visuele illusie is, want alle film bestaat uiteraard slechts uit stilstaande beeldjes. Bij Jacobs zie je deze beeldjes soms letterlijk voor je ogen voorbij schieten. Met zijn 110 minuten is dit een vrij zware zit, zeker omdat de films van Jacobs behoren tot de visueel meest intense films die er zijn en voor de doorsnee kijker zijn dit soort films niet om uit te houden, getuige het feit dat 80% van het publiek wegliep tijdens een Jacobs screening op IFFR dit jaar. Er vindt dan ook langzaam maar zeker een ‘sensory overload’ plaats en op een gegeven moment besef je nauwelijks meer waar je naar zit te kijken en ben je volledig mentaal doodgeslagen; een heerlijk gevoel. Het kijken van een dergelijke film is derhalve een vrij gezonde substitutie voor drugs. Dat een dergelijke film op het grote scherm het best tot zijn recht komt is daarbij niet meer dan logisch, maar aangezien dergelijke screenings niet dagelijks plaatsvinden, moet je soms genoegen nemen met minder. Wederom een meesterwerk van Ken Jacobs in ieder geval.